De directe impact van de RCCU’s op de maatschappij

In het kader van #employerbranding zet de kalender 2023 van de Federale Politie in december de gespecialiseerde ICT-onderzoekers bij de Federale Gerechtelijke Politie (FGP) in de kijker. Dé gelegenheid bij uitstek om cyberexperts aan het woord te laten: Christophe Van Bortel (FGP Antwerpen) en Christophe Axen (FGP Luik) vertellen ons hoe zij hun twee passies - informatica en politiewerk - combineren.

De directe impact van de RCCU’s op de maatschappij

Zij-instromers welkom!
Ze heten allebei Christophe, zijn beiden adjunct-diensthoofd van een Regional Computer Crime Unit (RCCU) en tevens cybergezicht van de Federale Politie: van commissarissen Van Bortel (FGP Antwerpen) en Axen (FGP Luik) wordt verwacht dat zij op een eenvoudige en doeltreffende manier communiceren om de expertise van de FGP in de strijd tegen cybercriminaliteit bekend te maken. Een strijd die nooit verveelt, die professioneel moet worden gestreden, met de juiste (en voldoende) mensen … “We zitten met een enorm personeelstekort”, vertelt commissaris Van Bortel. “Ons team heeft heel wat ideeën om cybercrime vóór te zijn, maar om snel en efficiënt in te grijpen heb je goede informaticaondersteuning en de juiste mensen nodig. We zijn op zoek naar (onder andere) zij-instromers: ingenieurs, wiskundeknobbels, technici … die voor onze RCCU-onderzoekers, en bij uitbreiding voor de hele Geïntegreerde Politie, technische oplossingen ontwikkelen zodat zij in staat zijn om zich volledig aan hun digitaal forensische en cyberdossiers te kunnen wijden. Nieuwe toepassingen van onze ingenieurs raken vaak niet verder dan een proof of concept ... We houden ons vooral bezig met onze kerntaken, en werken momenteel eerder reactief dan proactief, maar we kunnen veel meer! Door bijvoorbeeld op populaire socialemediakanalen voor cybercriminelen zoals Telegram rond te struinen en informatie te vergaren over de tools die zij gebruiken, zouden we criminelen een stapje voor kunnen zijn. Daar is echter een cultuuromslag voor nodig … en minstens 20 extra mensen.”

Dossiers afhandelen van A tot Z

Net als zijn Nederlandstalige tegenhanger startte commissaris Axen zijn carrière in de privésector. "Diep vanbinnen heb ik altijd politieman willen zijn. Toen mijn tweelingbroer (hoofdinspecteur Pascal Axen, rechercheur bij PZ Basse Meuse) me zei dat er vacatures voor ICT-specialisten waren, heb ik geen seconde getwijfeld. Ik wou me nuttig maken voor de samenleving."

Beide RCCU’s tellen een 30-tal personeelsleden. Ze bieden allerhande steun tijdens de huiszoekingen, met name via het uitlezen van gegevens op toestellen, ze doen onderzoek naar voertuigen en OSINT-onderzoek (Open Source Intelligence, gegevens die vrij beschikbaar zijn op het internet) en staan daarnaast in voor de volledige afhandeling van de dossiers van hacking en informaticasabotage. "We zijn een beetje zoals dokters", vervolgt Christophe Axen. “We behandelen talloze gevallen, zeer uiteenlopende dossiers. Dat is boeiend en we zien dat we door diepgravend onderzoek mooie resultaten kunnen behalen. Onlangs had een man een reeks foto's gepost van een naakt minderjarig meisje met een speciale achtergrond die aan een hotelkamer deed denken. We kwamen hem op het spoor door te gaan kijken op de websites van hotels in de regio Luik. We vonden de kamer en daarna ook de identiteit van de man door ter plaatse te gaan ... Het gaf een groot gevoel van voldoening dat we hem hebben gevonden!"

L’impact direct des RCCU sur la société
L’impact direct des RCCU sur la société

Puzzelen

Ook voor Christophe Van Bortel is het leveren van een nuttige en directe bijdrage aan de maatschappij zijn drijfveer. “In de strijd tegen cybercrime zijn onze dossiers stuk voor stuk interessant. Neem nu de haven van Antwerpen, waar momenteel heel wat gebeurt. De criminelen die daar opereren, maken óók gebruik van geavanceerde technieken, voor ons allemaal heel boeiend om te volgen. Het blijft een kat-en-muisspel, maar wij beschikken over geheime wapens … Uiteindelijk is elk onderzoek als het leggen van een puzzel: je zoekt de stukjes die in mekaar passen. Ook al bevat onze puzzel ontbrekende stukjes, toch volstaat het om de criminelen te identificeren en te vervolgen. De spanning die de onderzoeken met zich meebrengen, vind je niet in de privésector. De ene dag is het rustig, de dag erna staat het kot in brand. Er wordt van ons verwacht dat we flexibel zijn; daar tegenover staat dat we heel wat vrijheid krijgen in het voeren van onze onderzoeken. Bovendien bevinden we ons in een hoogtechnologische en innovatieve omgeving. Kortom, voor mij is er geen boeiender job. Voordien was het moeilijker om mensen aan te trekken uit de privésector, maar op dit moment mag de verloning geen hindernis meer zijn. Je moet geen Schwarzenegger zijn om hier aan de slag te gaan; we zoeken heel wat verschillende profielen (zie hierboven) en zijn constant op zoek naar talenten.”

Zin in meer?

"Om bij ons carrière te maken, zou ik zeggen dat je gepassioneerd moet zijn maar ook zelfstandig moet kunnen werken", besluit Christophe Axen. "We rekruteren met name via de stagiairs van de hogescholen die bacheloropleidingen in de ICT aanbieden. 60% van de collega's bij ons zijn ICT-specialisten en 40% zijn politiemensen met interesse in ICT."

Wil jij ook cybercriminaliteit bestrijden en onderzoek voeren naar hacking, internetfraude enzovoort? Het aantal slachtoffers van cybercriminelen neemt elke dag toe en jij kan ervoor zorgen dat deze digitale misdrijven niet ongestraft blijven!