Een neus voor explosieven: certificeringscentrum Federale Politie beoordeelt explosievenhonden die in luchthaven aan de slag gaan
Op dinsdag 4 oktober 2022 - Werelddierendag - brachten minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden en de voorzitster van de FOD Mobiliteit en Vervoer Emmanuelle Vandamme een bezoek aan het certificeringscentrum van de Directie hondensteun (DACH) van de Federale Politie. Dit centrum is sinds 2017 door het Directoraat-Generaal Luchtvaart (DGLV) in België als enige erkend als certificeringscentrum voor explosievenhonden. Private bewakingsondernemingen die in ons land explosievenhonden willen inzetten op een luchthaven, moeten hun viervoeters eerst een examen laten afleggen. De honden en hun geleiders moeten verschillende proeven afleggen. Zo wordt onder andere getest op het herkennen van TATP, het explosief dat tijdens de aanslagen van 2016 gebruikt werd.
Zelf beschikt de Directie hondensteun (DACH) van de Federale Politie over 21 goed getrainde explosievenhonden, die paraat staan om opdrachten uit te voeren voor de Geïntegreerde Politie. In de luchtvaartsector zijn daarnaast ook explosievenhonden van private bewakingsondernemingen aan de slag. Om de kwaliteit van hun werk te bewaken, moeten deze honden en hun geleiders beschikken over een officiële certificering, die ze kunnen behalen bij DACH. In 2017 erkende het Directoraat-Generaal Luchtvaart (DGLV), een dienst van de FOD Mobiliteit en Vervoer, het certificeringscentrum van DACH als enige centrum in België. Deze erkenning werd in april 2022 voor 5 jaar verlengd.
Kwaliteit is prioriteit
Een officieel kwaliteitscertificaat voor explosievenhonden wordt door de Directie hondensteun pas uitgereikt na een strenge reeks tests in haar certificeringscentrum in Neerhespen. De kandidaat-explosievenhonden en hun geleiders moeten aan hoge normen voldoen en in verschillende omstandigheden op zoek kunnen gaan naar explosieven: in een hoop cargozendingen, tijdens de sweeping van een lokaal, in voertuigen of in een vliegtuig. Al deze omstandigheden zijn in het certificeringscentrum in Neerhespen nagebouwd om de honden grondig te kunnen testen in een realistische setting.
In totaal worden jaarlijks tussen de 1100 en 1200 examens van verschillende modules georganiseerd. De slaagpercentages liggen hoog. Voor de test waarbij de honden de geur van TATP moeten herkennen – een module waarvoor DACH uit veiligheidsoverwegingen overigens zelf de opleiding organiseert – ligt het slaagpercentage op bijna 100%. Voor de andere modules ligt dat cijfer rond de 82%. Jaarlijks kent DACH uiteindelijk aan zo’n 160 explosieventeams een certificaat toe.
Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden: "Het certificeringscentrum van de Federale Politie is in feite het kwaliteitslabel voor de explosievenhonden in ons land, en ver daarbuiten. En dat is maar goed ook. Want als het over de veiligheid van de reizigers gaat, mogen we niets aan het toeval overlaten. De honden van de privéfirma’s moeten dan ook hetzelfde niveau hebben als die van de Federale Politie."
Opleiding en opvolging
Vóór ze zich in Neerhespen aan hun eindexamen wagen, krijgen de kandidaat-explosievenhonden een opleiding die bijna volledig buiten de politie georganiseerd wordt. Deze opleiding moet voldoen aan een aantal Europese normen. DGLV en DACH voeren samen audits uit bij de opleidingscentra voor explosievenhonden. In België hebben op dit moment twee opleidingscentra een accreditatie om deze opleidingen te organiseren.
Om de kwaliteit van de werking van de honden te blijven garanderen, stopt het niet na een opleiding en de certificering. Samen met de inspecteurs luchtvaartveiligheid van DGLV organiseert de Directie hondensteun ook kwaliteitscontroles op het terrein, om na te gaan of de gecertificeerde honden ook in hun dagelijkse werkomgeving op hetzelfde, vereiste niveau presteren. Bijkomend neemt de Directie hondensteun het voortouw in de verplichte periodieke trainingen van explosievenhonden. Om de 4 maanden worden zij getraind op het herkennen van bepaalde ‘home made explosieven’. Het gaat onder meer om TATP, het explosief dat gebruikt werd tijdens de aanslagen in Brussel in 2016. DACH schaaft voortdurend haar kennis en expertise bij en geeft die op haar beurt door aan de in België actieve explosievenhondenteams.
Wereldklasse
Het certificeringscentrum van de Directie hondensteun staat bijzonder hoog aangeschreven. De directie onderhoudt goede contacten met buitenlandse hondeneenheden en zetelt in een internationale werkgroep die instaat voor de voorbereiding van Europese regelgeving en protocollen in verband met certificering. Daarnaast werkt de directie ook nauw samen met universitaire centra, laboratoria en andere instellingen op Europees Niveau.
In Neerhespen worden regelmatig trainingen voor het zoeken naar explosieven georganiseerd. Niet alleen voor private bewakingsfirma’s, maar ook voor politie-eenheden, defensie en douanediensten uit binnen- en buitenland. Zelfs honden van het Amerikaanse leger worden in Neerhespen getraind op het herkennen van bepaalde explosieven!
