Fier om anderen te beschermen, van ambassadeurs tot gevaarlijke gevangenen
Ze beschermen vips, gevaarlijke gevangenen en waardetransporten: uitzonderlijk gunnen leden van de Directie bescherming (DAP), die dit jaar haar tienjarige bestaan viert, ons #met fierheid een blik achter de schermen van hun eenheid.
Zoals je uit de naam kunt afleiden, is de Directie bescherming (DAP) verantwoordelijk voor gespecialiseerde beschermingsopdrachten namens de Federale Politie. De directie, die dit jaar haar tienjarige bestaan viert (de directie heeft de naam 'DAP' gekregen na de invoering van de nieuwe politiestructuur op 1 oktober 2014), beschikt over een detachement bij het koninklijk paleis (VDKP - voor de bescherming van de koninklijke familie en haar residenties), een ander detachement bij de SHAPE (voor de bescherming van het militaire commandocentrum van de NAVO in Casteau) en een centrale eenheid (UCE) in Brussel.
De collega's van die centrale eenheid hebben als opdracht de ministers, de ambassadeurs en de Belgische of buitenlandse hooggeplaatste personen op ons grondgebied te begeleiden.
De centrale eenheid is ook verantwoordelijk voor de overbrenging van en het toezicht op gevaarlijke gevangenen (niveaus 2 en 3). Het gaat onder meer om de overbrenging van en naar de gevangenis, de rechtbank of het ziekenhuis.
Tot slot escorteren de leden van de UCE ook de waardetransporten (grote geldsommen, nucleair materiaal, diamanten, kunstwerken enz.).
Maxime, van wie we de echte identiteit voor zijn veiligheid geheimhouden, is na het verlaten van de politieschool vijf jaar geleden bij DAP aan de slag gegaan. De inspecteur van DAP waardeert vooral het gevarieerde takenpakket binnen zijn eenheid. “Wat me bij DAP heeft aangetrokken, is vooral het ontbreken van routine. Elke dag is uniek, op het ritme van de planning van de mensen die we begeleiden, wat de opdrachten onvoorspelbaar en stimulerend maakt. Deze diversiteit houdt me gemotiveerd en stimuleert een constante ontwikkeling.”
Een verantwoordelijkheid die zijn toewijding versterkt
Maxime voert zowel 'vip'- als 'GOTTS'-opdrachten uit. Onder zijn bivakmuts, die dient voor zijn eigen bescherming, heeft hij deelgenomen aan de omkadering van het proces over de aanslagen van Zaventem en Maalbeek in 2022-2023. "In het bijzonder de GOTTS-opdrachten blijken voor het land heel gevoelig te zijn. Ze kunnen de inzet van heel wat personeel vergen. Precisie en discretie zijn essentieel om eenieders veiligheid te garanderen. Deze verantwoordelijkheid in de schaduw versterkt mijn betrokkenheid bij deze eenheid."
Het proces over de aanslagen heeft op de inspecteur van DAP een bijzondere indruk gemaakt. "Gedurende de 9 maanden die het proces geduurd heeft, was ik een van de meest aanwezige leden en zorgde ik voor de sterk beveiligde overbrenging van de beklaagden. Het betrof een delicate opdracht, waar precisie en coördinatie van het team essentieel bleken. Ik ben fier aan deze operatie van nationaal belang te hebben deelgenomen."
Klaar om onmiddellijk te reageren
Maxime is erg trots op zijn werk. "De opleiding bij DAP geldt als een van de meest veeleisende, maar ook als een van de meest unieke. Je verlaat de opleiding als een andere persoon, met nieuwe vaardigheden en meer zelfvertrouwen. Wat me fier maakt in mijn werk, is de nodige zelfopoffering. We werken vaak in de schaduw, zonder te streven naar publieke erkenning, maar met de zekerheid dat wat we doen cruciaal is."
De inspecteur aarzelt niet om gemotiveerde politieagenten aan te raden op hun beurt aan de slag te gaan bij de directie na het afleggen van de rekruteringsproeven. “Het is waar dat het werk een hoge mate van beschikbaarheid vereist, aangezien het levensritme erg gevarieerd en veeleisend kan zijn. Maar het brengt ons naar uitzonderlijke en vaak gevoelige plaatsen, waartoe slechts een handvol mensen toegang heeft. Het is een job waarin beheerstheid de overhand heeft, maar waarin op elk moment gevaar kan opduiken, wat voor een voortdurende uitdaging zorgt. De dag waarop er een dreiging ontstaat, moet je klaar zijn om aan 200% te reageren.”
“De premier kan op ons rekenen”
Inspecteur Thomas V. is sinds 1 september 2019 bij DAP aan de slag. Hij is lid van de centrale eenheid (UCE). 95% van Thomas’ opdrachten bestaat uit het beschermen van vips. “Het gaat zowel om Belgische persoonlijkheden, vaste vips zoals de premier, als om buitenlandse persoonlijkheden, vips die ons land bezoeken”, vertelt de close protection officer. “Premier De Croo is voor mij zo’n vaste vip, met wie DAP bijna dagelijks op pad is. Wat de opdracht ook inhoudt, we moeten altijd goed anticiperen op alle scenario’s. Voor bezoekende vips, die soms last minute aankomen en dit voor verschillende dagen, duurt de voorbereiding wat langer: planning uitstippelen, routes bepalen, auto’s doen blinken ...”
Fier op gespecialiseerde job
Wie bij DAP start, doorloopt eerst een voortraject en moet dan de drie brevetten behalen: bescherming waardetransporten, bescherming/overbrenging gevaarlijke gevangenen en bescherming van personen. “De focus bij onze directie ligt momenteel op het vip-gedeelte, omdat daar het grootste personeelstekort zit”, gaat Thomas verder. “Daar is een drietal maand opleiding voor nodig. Het aantal opdrachten rond de bescherming van waardetransporten is wat teruggeschroefd en daar is voldoende personeel voor.” Hij wil benadrukken dat DAP daarbij de veiligheid van de chauffeurs vooropstelt: het is niet het geld dat ze willen beschermen … “De meeste opleidingen – bijvoorbeeld gepantserde wagens, slipcursus, motoropleiding – kan je als lid van onze directie volgen, om je te specialiseren en/of om bepaalde opdrachten te mogen uitvoeren.”
Naar het Witte Huis
“De buitenlandse opdrachten zijn toch altijd bijzonder”, besluit Thomas. “Het komt niet heel vaak voor en je gaat naar plaatsen waar je in je vrije tijd niet komt. Met premier De Croo naar het Witte Huis in Washington: niet elke inspecteur maakt zoiets mee. Daar gewapend naar binnen gaan en samenwerken met de Secret Service, het is toch heel speciaal. En wanneer een Amerikaan in België op bezoek is en je herkent of een ambassadeur je feliciteert met het prima werk, geeft dat heel wat voldoening. Het klopt dat je soms enkele dagen van huis weg bent en dat je opofferingen moet doen, maar er staat toch ook een mooie financiële compensatie tegenover. Je kan deze job best wel combineren met een gezinsleven. Mits een goede planning en de nodige flexibiliteit is heel wat mogelijk.”
Loert het gevaar om de hoek? “Bij de bescherming van de premier moeten we al eens opdringerige mensen aan de kant schuiven en als we gevaarlijke gevangenen vervoeren stijgt het stressniveau wel eens en ben je alerter. Zeker als het dreigingsgevaar groot is en je weet dat de mogelijkheid bestaat dat een terrorist met hulp van buitenaf zou kunnen ontsnappen … Maar dankzij goede opleidingen zijn we voorbereid en zien we alles wel aankomen.”
Twee miljoen kilometers afgelegd
Sommige collega's van DAP houden zich voornamelijk bezig met begeleidingsopdrachten van waardetransporten, net zoals Ivan en zijn collega Hans. "Ik werk sinds 2020 bij de eenheid. Er heerst niet alleen een goede werksfeer, maar ik weet ook dat als er een incident plaatsvindt, het snel en met veel professionalisme zal worden opgelost, zonder de beschermingsopdrachten in gevaar te brengen. Of het nu gaat om een lekke band, een verkeersongeval of een potentieel veiligheidsincident, proactiviteit heeft altijd de overhand. Deel uitmaken van dit team maakt me heel fier!", vertrouwt Ivan ons toe.
Hans van zijn kant, in 2003 bij DAP begonnen (destijds heette de directie nog ’ProBev'’ voor Protection Beveiliging, n.v.d.r.), heeft al meer dan … 2 miljoen kilometer op zijn teller staan. "Toen ik begon, deden we 15 opdrachten per dag over heel België. Meer dan 300 personen waren erbij betrokken en we konden starten om 4 uur 's morgens ... Aangezien er minder cash geld in omloop is, is de situatie veranderd en zijn er minder teams nodig. Onze werktijden zijn nu beter afgestemd op het gezinsleven." Hij is ook fier om de jongste collega's zijn tips te kunnen geven. "Ik denk dat ik tussen de 600 en 700 collega's heb zien passeren sinds ik hier ben. De escortes zijn zeer specifiek en zijn een goede manier om te leren en binnen de eenheid aan de slag te gaan. Bovendien heerst er altijd een geweldige sfeer in de teams", besluit hij.
