Wat is de veiligheidsmonitor?
De Veiligheidsmonitor is een grootschalige enquête bij de Belgische bevolking waarin verschillende veiligheidsthema’s worden bevraagd. Deze zijn: slachtofferschap en het bijhorend aangiftegedrag, het onveiligheidsgevoel, de buurtproblemen, preventie en de beoordeling van de politiewerking. Een veiligheidsbeleid dient namelijk niet enkel gestoeld te zijn op informatie vanuit de overheid zelf, maar het is ook zeer belangrijk dat naar de publieke opinie over veiligheidsthema’s wordt gepeild. Het geïntegreerd beeld wordt vervolgens gebruikt voor de veiligheidsplannen op de diverse beleidsniveaus.
De Veiligheidsmonitor werd opgestart in 1997 op vraag van de Minister van Binnenlandse Zaken. Deze grootschalige bevolkingsbevraging werd sindsdien 9 keren georganiseerd door de Federale Politie in nauwe samenwerking met de Lokale Politie en FOD Binnenlandse Zaken (Directie
Veiligheid en Preventie) , meer bepaald in 1997, 1998, 2000, 2002, 2004, 2006, 2008-2009, 2011 (Lokale Veiligheidsbevraging) en tenslotte de meest recente in 2018. De survey werd tot 2009 telefonisch afgenomen, maar omwille van budgettaire uitdagingen diende dit in 2011 gewijzigd te worden naar een bevraging via aangepaste schriftelijke vragenlijsten op papier en via internet. In 2011 heeft er geen federale steekproef kunnen plaatsvinden, waardoor er geen nationaal beeld beschikbaar was. Dit is terug rechtgetrokken in 2018, tezamen met een recordaantal aan deelnemende entiteiten en respondenten (168 206 personen hebben geantwoord). De meest recente bevraging is een staal van mooie integrale samenwerking rond veiligheid: naast de Federale Politie met een federale steekproef, hebben 164 politiezones, 240 gemeenten en een provincie geparticipeerd in de enquête. Op deze wijze gebruiken deze allen eenzelfde instrument, hetgeen de resultaten vergelijkbaar maakt tussen de Politieplannen en de bestuurlijke plannen zoals de Strategische Veiligheids- en Preventieplannen.
Per veiligheidsbevraging worden resultaten ter beschikking gesteld voor verschillende geografische niveaus: nationaal, provinciaal, en tenslotte voor de zones en gemeenten.