Auteursrechten
"Illegaal muziekbestanden verspreiden via het internet, auteursrechten geschonden", het kan de titel zijn van een recent krantenartikel. Maar wat wordt nu juist bedoeld met "auteursrechten geschonden"?
en schrijver, een fotograaf, een componist, een computerprogrammeur creëren elk wat hun vakgebied betreft iets, een werk; de schrijver een boek, de fotograaf een foto, de componist een lied en de computerprogrammeur een computerprogramma. Dat ook voor hen het principe "voor iets, hoort iets" wordt gehanteerd, is logisch. Elk van voornoemden heeft derhalve bepaalde rechten op het werk dat hij/zij heeft gecreëerd; zo kunnen ze o.m. recht hebben op een vergoeding voor hun werk. Die rechten worden de auteursrechten genoemd en ze werden in België vastgelegd in de wetgeving.
Internet & auteursrechten
Ook op het internet gelden de auteursrechten ten aanzien van werken die auteursrechtelijk beschermd zijn. Dit is dus o.m. het geval voor tekeningen, foto's, muziek, film en software. Dat wil zeggen dat men niet zomaar zo'n auteursrechtelijk beschermd werk kan gaan verspreiden via het internet.
Het auteursrecht wordt in België geregeld door de volgende wetgevingen :
in de eerste plaats de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten,
maar ook de wet van 30 juni 1994 betreffende de rechtsbescherming van computerprogramma's,
evenals de wet van 31 augustus 1998 betreffende de rechtsbescherming van databanken.
Computerprogramma's
In België wordt software o.m. beschermd door de Wet van 30/06/1994 betreffende de bescherming van computerprogramma's.
Alle computerprogramma's vallen onder de toepassing van de wet : besturingssystemen en toepassingsprogramma's, standaardprogrammatuur of maatwerk, e.a.
De vorm waarin het programma is uitgedrukt speelt geen enkele rol : het kan dus gaan om een programma in een hogere programmeertaal (bijv. Cobol of Pascal), in assembleertaal of in machinecode.
De auteur van een programma kan de namaker van zijn werk strafrechtelijk laten vervolgen.
Voor een strafrechtelijke vervolging is vereist dat de daad kwaadwillig of bedrieglijk is gesteld.
Bovendien is niet alleen de namaker strafbaar maar ook diegene die de namaakprogramma's voor handelsdoeleinden verkoopt, te koop stelt, in voorraad heeft voor de verkoop of invoert in België
Tekeningen, foto's, muziek, film, enz.
De auteursrechten voor muziek, films, foto's, tekeningen, boeken .....worden in België geregeld door de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten.
Elk werk dat oorspronkelijk is en in een bepaalde vorm is gegoten, is beschermd door het auteursrecht. Wat betekenen die begrippen : werk, oorspronkelijkheid en vorm?
Het begrip werk wordt heel ruim opgevat en behelst onder meer :
- Teksten van elke aard (romans, novellen, gedichten, wetenschappelijke of technische teksten, enz.), ongeacht de inhoud, lengte, bestemming (ontspanning, opvoeding, informatie, reclame, propaganda, enz.), vorm (met de hand geschreven, getypt, gedrukt of in elektronische versie).
- Foto's ongeacht de informatiedrager (papier of digitaal) en het onderwerp (persoon, landschap, actualiteit, enz.).
- Beelden, al dan niet virtueel en van welke aard ook (tekeningen, letterwoorden, iconen, logo's, landkaarten, enz.).
- Muziek, videofilms of audiovisuele werken in het algemeen, ongeacht het formaat of de informatiedrager.
- Computerprogramma's (softwarespelletjes).
Om beschermd te zijn, moet een werk:
- Oorspronkelijk zijn. Het betekent dat het werk de stempel moet dragen van de persoonlijkheid van de auteur.
- Ook gestalte hebben gekregen in een bijzondere vorm die door de zintuigen kan worden waargenomen. Die voorwaarde vormt geen probleem voor werken die on line beschikbaar zijn, aangezien ze noodzakelijkerwijze vooraf in een vorm gegoten moeten zijn en als dusdanig zichtbaar moeten zijn. Deze voorwaarde houdt a contrario in dat het auteursrecht geen bescherming biedt, noch aan ideeën (ook al zijn die geniaal of oorspronkelijk), noch aan methodes of stijlen, ook al zijn die oorspronkelijk (bij het creëren van een website kun je je dus laten inspireren door stijlen die door anderen worden gebruikt op voorwaarde dat je geen enkel oorspronkelijk formeel element kopieert).
In de wet op de auteursrechten zijn zowel strafbepalingen als burgerrechtelijke sancties voorzien. Dit wil zeggen dat inbreuken op die wet aanleiding kunnen geven tot een strafrechtelijke en/of een burgerlijke procedure.