Sexting & Sextortion

Sexting

Wat is sexting?

Als mensen seksueel getinte berichtjes of beelden maken, doorsturen of delen, noemen we dat sexting. Dat kan via smartphone, tablet of andere online media. Het kan gaan om erotische tekstjes, (bijna) naaktfoto’s of foto’s van seksuele handelingen. Niet alleen jongeren doen dit, maar ook volwassenen.

De problemen bij sexting

Sexting is op zich geen probleem zolang de beelden met toestemming gemaakt zijn en niet verder doorgestuurd worden. Alleen moeten jongeren goed beseffen dat foto’s of filmpjes, eenmaal gepost, hun eigen leven gaan leiden op het internet, ook als een relatie ophoudt. 

Beelden die zonder toestemming gemaakt of doorgestuurd worden, vormen wel een probleem. Ook als jongeren gedwongen of misleid werden. In dit geval gaat over een vorm van grensoverschrijdend gedrag of cyberpesten. Deze boodschappen zijn bedoeld om iemand te kwetsen of te vernederen.

Vermijd gênante foto's!

Vertel je tiener dat een foto, eens op het web, niet zo eenvoudig te verwijderen is. En eens doorgestuurd heb je geen controle meer over wat er verder met het beeld gebeurt.

Je kan je zoon of dochter aanraden in elk geval geen herkenbare foto’s door te sturen. En ook anderen niet herkenbaar in beeld te brengen. Niet alleen je gezicht op een foto, maar ook tattoos of details uit de achtergrond kunnen iemand herkenbaar maken

Druk je zoon of dochter op het hart zich niet te laten dwingen of overhalen om beelden te maken. En om geen seksueel getinte boodschappen van iemand anders door te sturen of te bewaren.

Wanneer is sexting verboden?

Seksueel getinte foto’s van minderjarigen op het web plaatsen is verboden, ook als jongeren dat zelf doen. Ook wie deze foto downloadt, is strafbaar. De wet maakt geen onderscheid tussen bewust strafbare feiten en jongeren die met toestemming beelden maken. De wetgeving is bedoeld om kinderen en jongeren te beschermen tegen seksueel misbruik, maar kan hen dus zelf ook in de problemen brengen. 

Sextortion

Bij sextortion (samentrekking van sexual extortion) of seksuele afpersing worden mensen via internet overtuigd om intieme beelden van zichzelf door te sturen, waarna de afpersers dreigen de beelden te verspreiden als het slachtoffer niet met geld over de brug komt. Sextortion is strafbaar, omdat het zowel afpersing als oplichting is.

De slachtoffers leven tot dan in de veronderstelling dat ze via internet bevriend zijn geraakt met een leeftijdgenoot, maar in werkelijkheid gaat het om een criminele bende. Tieners voegen bijvoorbeeld via Facebook/Instagram/Snapchat een persoon toe die zogezegd een leeftijdgenoot is. Na verloop van tijd krijgen de gesprekken een seksuele wending en overhaalt de crimineel het slachtoffer om intieme beelden van zichzelf door te sturen. Maar later komt dan de aap uit de mouw en krijgt de jongere het bericht dat de beelden openbaar zullen worden gemaakt als er niet snel geld wordt overgeschreven. Veel jongeren (en ook volwassenen) durven hier niet over te praten omdat ze beschaamd zijn.

Sextortion Scam

Bij de sextortion scam ontvang je een mail waarin afpersers beweren dat ze je computer hebben gehackt en intieme beelden van je hebben gemaakt wanneer je naar porno keek. De afpersers dreigen ermee om de beelden te verspreiden op het internet tenzij je een bedrag betaalt. Ze proberen druk uit te oefenen door te vragen om dit snel te doen. Vaak vragen ze om een bedrag in Bitcoins over te maken, ook dat is verdacht. Bij de sextortion scam gaat het om bluf: de afpersers hebben geen beelden van jou.

Voorkomen is beter dan genezen!

Je bent dus maar beter goed voorbereid en ingelicht voor je ergens mee start. 

• Wanneer je een nieuw vriendschapsverzoek krijgt op sociale media, controleer dan altijd eerst die persoon zijn/haar identiteit. Het kan gebeuren dat het e-mailadres van de persoon die je een vriendschapsverzoek stuurde anders is dan dat van de persoon die je echt kent. Soms worden er schuilnamen gebruikt om met jou in contact te komen. Die persoon kan al gemeenschappelijke vrienden met jou hebben. Het blijft in de eerste plaats belangrijk om die persoon zelf te kennen. Je kan de identiteit ook altijd proberen achterhalen met enkele vragen. Zo kan je bijvoorbeeld, bij iemand die bij jou op school zou zitten, vragen of ze leerkracht x kennen.
• Wil je vriendschapsverzoeken en berichten van onbekenden vermijden? Dan pas je best je privacy-instellingen op de app of website aan. Hoe je dat kan doen lees je hier.

Als je dan toch met sexting zou starten, wees dan op je hoede. 

• Stuur niet zomaar naar iemand foto's zonder dat je die persoon echt kent. Hetzelfde geldt voor webcamseks.
• Voor je start maak je best duidelijke afspraken. Zo kan je afspreken dat de foto's tussen jullie twee blijven en niet aan anderen worden getoond of doorgestuurd. 
• Zorg er voor dat je gezicht niet te zien is op de foto of video. Zo wordt het onmogelijk om je te later te identificeren. Heb je piercings, tattoos of andere kenmerken die je identiteit kunnen weggeven? Zorg ervoor dat die niet te zien zijn op beeld!

Mocht het dan toch uit de hand lopen:

• Zorg dat je de juiste reflex hebt: bewaar je chatgesprekken, maak screenshots, bewaar de boodschappen, de beelden, de url's, ... nadien kan je de persoon blokkeren.
• Ga niet in op bedreigingen en betaal nooit!
• Meld diegenen bij de website waar het contact is ontstaan. Misschien zijn er al meer klachten over diegene binnen gekomen en kunnen zij informatie doorgeven aan de politie.
• Praat erover met volwassenen.
• Zoek jezelf op internet. Je kan om dit makkelijker te maken ook een google alert instellen. Dan ontvang je een bericht wanneer jouw naam op een website verschijnt.
• Je kan ook steeds terecht bij de politie voor een oriënterend- of intakegesprek. Ben je minderjarig? Breng een volwassene mee om het gesprek te voeren. Het is belangrijk dat je zoveel mogelijk bewijs meebrengt. 

Technieken

Om het slachtoffer te doen geloven dat zijn/haar computer is gehackt gebruiken de afpersers een aantal technieken:

• Soms vermelden ze in de sextortion scam een oud wachtwoord dat ze op het internet hebben gevonden. Door datalekken circuleren mailadressen met wachtwoorden op het internet. Het is daarom belangrijk regelmatig je wachtwoorden te veranderen. Lees hier meer over veilige wachtwoorden.
  
   
• Een andere methode is het spoofen van je mailadres. Hierdoor lijkt het dat je een mail van je eigen mailadres ontvangt, waardoor je zou kunnen denken dat de afpersers toegang hebben tot je mailbox. Dat is niet zo. Lees hier meer over spoofen. 

Extra info

Meer informatie en tips over sextortion en sexting vind je op de website van Child Focus en MediaNest.

Je kan ook steeds terecht bij de hulplijn voor veilig internet van Child Focus via het nummer 116 000.

Je kreeg zelf een sextortion scam bericht? Hoe je hierop moet reageren, lees je hier.

Je kreeg een sextortion scam bericht en reageerde erop? Dan kan je daar hier meer over te weten komen. Bereid je voor op wat nog komen kan via enkele tips.