Criminelen verleggen hun werkterrein steeds meer van andere misdrijven, zoals bv. inbraken, naar internetcriminaliteit. Minder risico en meer opbrengst maken online fraude aantrekkelijker. En de coronapandemie zorgde voor een nóg grotere stroomversnelling. De tijd van de kromme zinnen en vele taalfouten is voorbij. Bovendien veranderen ze heel snel van tactiek als een bepaalde werkwijze niet meer voldoende opbrengt. De oplichters worden slimmer en dus moeten wij dat ook zijn. Door de alarmsignalen te herkennen, op de hoogte te blijven en (tijd) te investeren in je online beveiliging.

Door de vele en snel veranderende vormen van online fraude is het onmogelijk om alles op te sommen én altijd up-to-date te blijven. Maar met deze 3 T’s voorkom je al heel wat onheil: let op als iets Te mooi is, een gezonde portie Twijfel is van belang en Train goede gewoontes als je online aanwezig bent.

Voor alle actuele nieuwigheden en uitgebreidere info is Safe on web dé referentie. Je kan er ook terecht voor praktische tips en tests waarmee je je online fraudekennis kan meten.

Om toch een indicatie te geven, sommen we hier onder kort een aantal verschillende soorten cybercrime op. LET OP: het wil niet zeggen, omdat het niet in onderstaande lijst staat, dat het geen oplichting is! Onderstaande voorbeelden zijn ook terug te vinden in onze bijgevoegde folder.

Aankoopfraude

Waar en hoe? Via zoekertjessites, sociale media, e-mail, chatbox, datingapplicatie,...

Wat? Je betaalt maar ontvangt niets, je krijgt direct het gevraagde bedrag aangeboden maar de betaling en dergelijke verloopt via een koerierbedrijf, je verkoopt maar wordt niet vergoed, er wordt gevraagd naar een voorschot (bv. via

Western Union), je moet een klein bedrag betalen om je identiteit te verifiëren, fraude met cryptomunten, beleggingsfraude,...

Linke linken

Waar en hoe? Weblinks, mail (phishing), sms (smishing), whatsapp, sociale media,...

Wat? Via valse weblinks of profielen ontfutselen fraudeurs informatie om zo geld af te troggelen, je account over te nemen of een virus te installeren (persoonlijke gegevens, logins en wachtwoorden, bankgegevens en codes,...). Vaak trachten ze je in naam van betrouwbare instanties - zoals overheid, bank, post, politie,... - in de val te lokken. Denk hierbij maar aan e-mails of sms'en waarin de overheid zegt dat je recht hebt op een extra premie, een sms van "itsme", spotify, of je bank dat je account is geblokkeerd en ze extra gegevens nodig hebben,...

Emofraude

Hoe? Zoekertjessites, sociale media, e-mail, chatbox, datingapplicatie, whatsapp,...

Wat? Oplichters proberen je vertrouwen te winnen door gewiekst in te spelen op je emoties. Ze vragen geld om naar België te kunnen reizen, je te ontmoeten, voor de achterblijvende familie te zorgen, ziekenhuiskosten van het dochtertje te betalen, een erfenis vrij te krijgen, schoolgeld te betalen,... Dergelijke oplichting loopt meestal over een langere tijd. Men kan soms al maanden contact hebben om dan pas financiële hulp te vragen. Slachtoffers hebben hierdoor vaak niet enkel financiële schade maar dit heeft ook een enorme psychologische impact.

Hieronder vallen ook de berichten van je 'dochter of zoon' die de gsm van een vriend geleend hebben of waarvan hun gsm stuk is en die dringend geld nodig hebben. Ze vragen je vaak met enige extreme hoogdringendheid om geld over te schrijven naar verschillende rekeningen om hen uit de nood te helpen.

Online sabotage

Hoe? Hacking, gijzelvirus, helpdeskfraude,...

Wat? Met gegevens die ze online vinden, trachten oplichters in te breken in je computer. Ze installeren een virus, vergrendelen je bestanden of hacken je account. Of je wordt opgebeld door een zogezegde medewerker van de helpdesk van een computerfirma die je laat geloven dat je een veiligheidsprobleem hebt en toegang vraagt tot je computer. Pas als je betaalt, krijg je zelf weer de controle over je toestel in handen.