1.    Kijk goed naar de link van een website

Een vervalste link of een link die op het eerste zicht lijkt op die van een bestaande site, kan een voorteken zijn van nep nieuws of een poging om je op te lichten. 

Veel nepnieuwssites imiteren authentieke nieuwsbronnen door een kleine wijziging aan te brengen in de link. Zo denk je je op de website van bijvoorbeeld “www.ditiseennieuwssite.be” te bevinden, maar zit je eigenlijk op “www.ditisnieuwssite.be”.

Ook bij phishing (een vorm van internetfraude die bestaat uit het lokken van mensen naar een valse (bank)website) merken we deze vorm van het vervalsen van linken vaak op: de vertrouwde link van je bank website wordt nagemaakt en je wordt omgeleid naar een volledig valse bankwebsite waardoor je het slachtoffer kan worden van oplichting. Een goede controle van de link kan je dus behoeden van een nadeel. 

2.    Hou je ogen open voor valse e-mails

We verwachten van officiële e-mails en websites dat ze een goede en correcte opmaak en spelling hanteren. Merk je diverse spelfouten op, of lijkt het alsof een tekst automatisch vertaald werd uit een andere taal, dan ben je best extra aandachtig. 

Tips

Vind je een mail of telefoontje verdacht? Beantwoord dan deze vragen:

-    Is het onverwacht?

Krijg je zonder reden een bericht van deze afzender: je kocht niets, had lang geen contact, enz. controleer zeker verder.

-    Is het dringend?

Hou je hoofd koel: kreeg je echt een eerste aanmaning tot betaling? Ken je die 'vriend in nood' wel?

-    Ken je de afzender?

Controleer het e-mailadres, ook op spellingsfouten. Maar let op: een legitiem e-mailadres is geen garantie.

-    Vind je de vraag vreemd?

Een officiële instantie zal je nooit via mail, sms of telefoon vragen om je wachtwoord, bankgegevens of persoonlijke gegevens.

-    Bevat het bericht veel taalfouten?

Ook al zorgen doorgewinterde cybercriminelen voor correcte taal, taalfouten of een vreemde taal kunnen wijzen op een verdacht bericht.

-    Zit het bericht in je Spam/Junk folder?

Indien ja, wees extra voorzichtig. Je kan ook zelf verdachte berichten markeren als Spam of Junk en zo anderen waarschuwen.

-    Probeert iemand je nieuwsgierig te maken?

Iedereen zou nieuwsgierig worden bij berichten met een link als "Kijk wat ik over jou las ..." of "Ben jij dit op deze foto?", maar laat je niet vangen.

-    Moet je iets betalen met een anonieme of ongebruikelijke betaalmethode?

Denk aan Paypal, Western Union, 3V Payment Group, enz. Doe dit niet zomaar.

Als je een e-mail van je bank ontvangt, en deze niet volledig vertrouwt, kan het geen kwaad eens contact op te nemen om te verifiëren of het e-mailbericht wel degelijk van hen afkomstig is. 

3.    Als politiedienst versturen we nooit boetes via e-mail

Momenteel circuleren er frauduleuze e-mails om verkeersboetes te betalen.

De toon van de e-mails is meestal dringend en alarmerend. Voorbeeld: “U hebt nog een bedrag bij ons openstaan wegens het overtreden van een verkeersvoorschrift. U hebt al een herinnering ontvangen.”

Reageer niet op zo’n e-mail en betaal het gevraagde bedrag niet.

Begaat u een verkeersovertreding, dan stuurt de politie u een brief per post. Op die brief staan enkele gegevens waarmee u de boete op www.verkeersboetes.be kunt betalen.

De politie stuurt betalingsverzoeken nooit via e-mail.

4.    Wees voorzichtig met links en bijlages in e-mail berichten

Een link, of URL, verwijst naar het adres van een website. We vragen voorzichtig te zijn met het volgen van een link, controleer steeds of de link naar het juiste adres gaat. 

Websites die gebruik maken van een “https” verbinding (bijvoorbeeld: https://www.politie.be/5421/ ) zorgen voor een veilige uitwisseling van gegevens en zijn dus over het algemeen veiliger dan “http” verbindingen. 

Een hyperlink, of koppeling, is een stukje tekst of een afbeelding die een gebruiker kan volgen om naar een andere plaats, zoals een website, te gaan. Let op bij het volgen van deze hyperlinks, je kan immers niet direct zien naar welke website je verwezen zou worden. Door met de rechtermuisknop te klikken op een hyperlink kan je het webadres naar waar je zal worden gestuurd zien. 

5.    Geef nooit passwoorden of pincodes door en zorg voor een sterk wachtwoord!

Nog steeds gebruiken mensen wachtwoorden zoals 123456, azerty, Star Wars of hun naam en geboortejaar. Dat is geen goed idee, want zulke wachtwoorden zijn niet veilig. Er bestaan programma’s die dit automatisch kraken door deze veel voorkomende wachtwoorden allemaal uit te proberen. Er zijn ook programma’s die wachtwoorden aan een duizelingwekkende snelheid door een woordenboek halen, of die via een 'cyberaanval' elke mogelijke combinatie van karakters uitproberen.

Wat kan je doen?

-    Gebruik verificatie in twee stappen

-    Gebruik een wachtwoordkluis

-    Combineer hoofdletters, kleine letters, cijfers en symbolen

-    Gebruik een lang wachtwoord (minstens 13 karakters)

Wat doe je beter niet?

-    Gebruik geen voorspelbaar wachtwoord zoals je naam en geboortejaar, ..

-    Gebruik niet voor elke account hetzelfde wachtwoord

-    Deel geen wachtwoorden

-    Bewaar je wachtwoorden niet zichtbaar

-    Gebruik hetzelfde wachtwoord geen jaren na elkaar

-    Gebruik geen geheime vragen

 

6.    Maak nooit een foto of kopie van voorwerpen zoals je identiteitskaart

Identiteitsfraude wil zeggen dat iemand op een slinkse manier persoonlijke gegevens verwerft van iemand anders (identiteitsdiefstal) om zich dan geloofwaardig voor te doen als deze persoon. Met deze valse identiteit is hij in staat slachtoffers op te lichten.

Stuur bij het online kopen en verkopen nooit een foto van je identiteitskaart, paspoort, rijbewijs, bankkaart,… door. Dit is niet veilig en kan ertoe leiden dat jouw identiteit misbruikt wordt op het internet. Ook als de verkoper een foto van zijn gegevens doorstuurt, ga je er beter niet op in, je weet immers niet wie er achter de schermen aan het werk is.  Als overheden jouw gegevens nodig hebben zullen ze er je steeds officieel om verzoeken. 

7.    Controleer de gegevens van je correspondent

Weet met wie je contact hebt, achter een e-mail adres, Facebook profiel of 2dehands verkoper kan een andere persoon zitten dan je denkt. 

8.    Als het te mooi is om waar te zijn, dan is het dat ook.

Dit gezegde gaat al jaren mee, maar is in ons digitaal tijdperk meer van toepassing dan ooit. Oplichters schuwen geen enkele manier om je te overhalen geld over te maken of je te bedriegen. Oplichters spelen vaak in op je emoties, doen mooie beloftes en lijken de kortste weg naar een leven zonder zorgen. 

Een beetje argwanend en voorzichtig zijn op het internet kan zeker geen kwaad!

Er zijn verschillende vormen van oplichting op het internet: cyberpesten, emotiefraude, fraude bij online kopen en verkopen, Nigeriaanse oplichting, phishing… En ga zo maar door!  

9.    Zorg voor updates van je systemen 

Het komt erg vaak voor dat cybercriminelen gebruik maken van oude aanvalsmethodes en daarmee ook vaak oude of niet geüpdatete besturingssystemen treffen. Zo worden bijvoorbeeld programma’s die gebruik maken van “java” (een soort computertaal) erg vaak getroffen, dus kan je maar beter zorgen dat je computer up-to-date is!

Ook je smartphone, apps, smart-horloge, en andere toestellen die verbonden zijn met internet kan je maar beter updaten van zodra er een nieuwe versie van het besturingssysteem beschikbaar is.

 

10.    Back-ups zijn belangrijk!

Een back-up is een reservekopie van gegevens die belangrijk zijn voor jou. Met een back-up kan je je gegevens terugzetten als je een virus hebt of als een ransomware of gijzelvirus de toegang tot je gegevens blokkeert en er geld voor vraagt.

Ook bij diefstal, verlies of technische problemen, is het een geruststelling om een back-up te hebben. Je kan dan het hele systeem opnieuw (laten) installeren en je gegevens terug plaatsen.

Enkele tips:

-    Maak een back-up van de bestanden die belangrijk zijn voor jou. Dit kunnen bestanden op je computer of laptop zijn, maar denk ook aan bestanden (bv. foto's) op je smartphone of tablet.

-    Zorg dat er voldoende 'afstand' is tussen je bestanden en de back-up. Koppel je back-up minstens los van je computer. Een back-up in de cloud is een goede keuze omdat die voor afstand zorgt. 

-    Maakt liefst meerdere back-ups (bv. één in de cloud en één op een externe harde schijf )

-    Test je back-up. Kan je hem eenvoudig en kosteloos terugplaatsen ?

11.    Antivirussoftware is er voor zowel je PC als smartphone

Goede antivirussoftware is belangrijk, en die software is er tegenwoordig ook voor je GSM!  Ook hier is tip nummer 9 van toepassing. 

12.    Waar kan ik tips vinden? 

Op de website van Safe On Web kan je meer info vinden over alles dat met cybercrime te maken heeft.