Hoe reageren op een overval?

Een overval is een zeer ingrijpende gebeurtenis: het gebeurt onverwacht en het gaat bijna altijd gepaard met geweld en/of bedreigingen. Naast de financiële schade die dit misdrijf meestal veroorzaakt moeten we ook - en vooral - rekening houden met een aanzienlijke emotionele impact op het slachtoffer!

Uit de criminaliteitscijfers blijkt dat het aantal gewapende overvallen in België daalt. Tegelijkertijd stellen wij een verschuiving van de doelwitten vast. Overvallers verkiezen immers een maximale buit tegen een minimaal risico. Omwille van de grote beveiligingsinvesteringen die de geldinstellingen (banken, postkantoren,...) de laatste jaren hebben doorgevoerd, is het aantal overvallen in deze sector dan ook sterk gedaald. Omdat kleinhandelszaken vaak minder goed beveiligd zijn en nog veel cash geld in omloop hebben, lopen zij meer risico om het doelwit te worden van een overval.

Als eigenaar of beheerder van een bedrijf kan je door een aantal eenvoudige maatregelen de veiligheid van uw onderneming vergroten.

WANNEER GEBEURT EEN OVERVAL?

Uiteraard kan een overval op elk tijdstip plaatsvinden. Toch zijn er een aantal kritieke momenten en locaties:

  • Bij opening en sluiting van de onderneming;
  • Op afrekenpunten (bv. kassa);
  • Bij extern geldtransport;
  • Bij telling, kasopmaak, enz.;
  • Bij waardeberging in het bedrijf of thuis.

ENKELE PREVENTIEVE MAATREGELEN


LET GOED OP TIJDENS RISICO MOMENTEN

  • Openen en sluiten van de zaak doe je gedisciplineerd en nooit alleen;
  • Doe bij aankomst meteen het licht aan en maak een controleronde;
  • Sluit volgens een vaste procedure en sluitronde;
  • Geldstroom van en naar de kluis: doe dit met 2 personen en op wisselende tijden.

BEPERK DE BUIT

  • Stimuleer elektronisch betalen: hoe minder contant geld in de zaak, des te minder er te halen valt;
  • Room regelmatig en veilig de kassa af. Spreek een maximale hoeveelheid wisselgeld af. Bewaar geld en andere waardepapieren boven deze limiet op een veilige plaats (bijvoorbeeld afroomkluisjes);
  • Doe magazijnen en het bedrijfskantoor altijd op slot;
  • Geld tellen doe je altijd uit het zicht in een afgesloten ruimte en op variabele tijdstippen.

NEEM GELD NIET MEE NAAR HUIS

  • Verkies professioneel geldtransport boven het zelf te storten;
  • Als u het geldtransport naar de bank toch zelf doet, volg dan onderstaande regels:

    - Doe het transport op wisselende tijdstippen en dagen;

    - Volg hierbij verschillende routes;

    - Vervoer het geld nooit alleen;

    - Geen geld in herkenbare tassen;

    - Bij voorkeur in de bank afleveren en niet in de muurkluis.

TECHNISCHE MAATREGELEN

  • Stockeer waardevolle goederen in afzonderlijke compartimenten en goed beveiligde ruimtes;
  • Het is aan te bevelen om ten minste één kluis in de zaak te hebben die voorzien is van een tijdslot of tijdvertraging (mét display). Berg in deze kluis de sleutels op van de eventuele andere kluizen;
  • Installeer een anti-graaikap: een afscherming aan de kassa die een greep uit de kassa kan verhinderen;
  • De toepassing van de tijdvertragende sloten, tijdsloten of een extra slot in combinatie met een gescheiden sleutelbeheer kan de mogelijkheid tot een gedwongen kluisopening aanzienlijk beperken. Zorg er dan wel voor dat de overvaller ziet dat het 'niet openen' op een technische onmogelijkheid berust;
  • Kies voor een automatische deursluiter, zodat het binnenlaten van derden (of personeel en leveranciers) een actieve handeling vereist van binnenuit;
  • Een goede verlichting van personeels- en leveranciersingangen en een overzichtelijk ingerichte in- en uitgang van de onderneming zorgen ervoor dat eventuele malafide benaderingen snel kunnen worden opgemerkt. Ook na de overval kan het van belang zijn een goed zicht te hebben op bijvoorbeeld het gebruikte vluchtvoertuig en de vluchtrichting;
  • Installeer een elektronisch alarmsysteem, plaats een overvalknop en/of maak gebruik van bewakingscamera's. Hou hierbij wel rekening met de wettelijke bepalingen. Veiligheidsinvesteringen worden bovendien op fiscaal vlak ondersteund!

NEEM DE BEVEILIGING SERIEUS

  • Informeer medewerkers (ook parttimers, invalkrachten en nieuwe personeelsleden) over de veiligheidsregels en herhaal dit regelmatig;
  • Laat uw medewerkers deelnemen aan een 'overvaltraining'. Deze opleiding wordt aangeboden door heel wat private en beroepsorganisaties;
  • Zorg voor opgeruimde kassa's: geen geld zichtbaar;
  • Zet de kluis altijd op tijdvertraging, doe afroomkluizen op slot en zet deze op alarm;
  • Eis een hoge discipline in het gebruik van sleutels en de sloten op deuren. Hou de deuren die niet voor klanten bestemd zijn afgesloten;
  • Wees altijd alert: niet zelden komen overvallers immers als zogenaamde klant al een kijkje in de zaak nemen voordat ze tot daden overgaan;
  • Geef geen bedrijfsinformatie aan klanten, wees attent op klanten met bijzondere interesse;
  • Zorg voor voldoende mensen verdeeld over de hele winkel;
  • Hang preventiestickers strategisch en zichtbaar op (vb. 'kluissleutels niet aanwezig', 'tijdvertraging', 'camerabeveiliging', enz.);
  • Leef de procedures altijd na.

WAT TE DOEN INDIEN HET TOCH GEBEURT?

Indien je slachtoffer wordt van overval is het verstandig om de overvaller niet tegen te werken. Het gaat immers om jouw veiligheid. Het is beter om het signalement van de dader(s) goed te memoriseren want dit kan de politie nadien helpen om de dader te achterhalen.

Vanuit de politie wordt de KOOP-regel geadviseerd:

  • Kalm blijven: men komt immers voor een buit en niet voor jou!
  • Opvolgen van de bevelen van de overvallers: speel geen held en doe wat de overvaller wil.
  • Observeer (indien dit veilig kan) om een zo goed mogelijk signalement aan de politie te kunnen geven (aantal overvallers, persoonsbeschrijving, opvallende eigenschappen, voertuig,...).
  • Politiediensten verwittigen: waarschuw zo snel mogelijk de politie via het noodnummer 101 of 112. Indien er een overvalknop aanwezig is probeer je zo onopvallend mogelijk dit stil alarm in werking te stellen.

WAT TE DOEN NA EEN OVERVAL?

  • Bel direct het noodnummer 101 of 112 voor hulp;
  • Raak niets aan, zeker geen voorwerpen die door de dader(s) werden aangeraakt;
  • Sluit de deuren zodat de zaak niet kan betreden worden door onbevoegden. Laat geen klanten meer toe en laat indien mogelijk één van je collega's de politie buiten opwachten;
  • Noteer zo snel mogelijk wat u aan de daders heeft opgemerkt (kledij, wapens, ...) en probeer hun signalement te onthouden. Geef dit, samen met een korte beschrijving van de feiten, door aan de politie;
  • Vraag getuigen te blijven of noteer hun identiteitsgegevens.

AGRESSIE

Niet alleen criminele feiten, maar ook agressiesituaties kunnen een gevoel van onveiligheid creëren. In veel gevallen kan men door juist te handelen verhinderen dat dergelijke situaties escaleren. Enkele tips:

  • Een positieve aanwezigheid van u en uw personeel (vb. klanten begroeten, persoonlijk aanspreken,...) schrikt kwaadwillende klanten af en trekt tegelijkertijd klanten aan die u wel graag wil ontvangen;
  • Investeer in een goede training van de medewerkers: de manier waarop een potentieel agressieve klant wordt benaderd, bepaalt veelal het verloop;
  • Zorg voor goede en heldere (huis)regels over vaak voorkomende twistpunten zoals inruilen en terugbrengen van aangekochte waren.
  • Om op een efficiënte manier te leren omgaan met agressieve personen is het van belang om tijdig mogelijke tekenen van agressie te herkennen:

    - Uiterlijke tekenen, vb. rood hoofd, zenuwachtig, harder praten,...

    - Voor zich uitstaren

    - Irritatie en agitatie

    - Onregelmatige ademhaling

    - Lichaamstaal: vb. gebalde vuisten, transpiratie, schoppen of stampen.
  • Een commerciële en preventieve houding is cruciaal bij het beheersen van agressiesituaties:

    - Begin met een positieve en klantvriendelijke uitstraling

    - Identificeer het probleem door aandacht en interesse te tonen voor de klant en zijn probleem

    - Biedt een aanvaardbare oplossing aan en voer deze consequent uit

    - Blijf ten allen tijde kalm!

Meer informatie? Contacteer onze preventiedienst.

Labels