Zelfmoord preventie
Op regelmatige tijdstippen wordt de politie samen met andere hulpdiensten betrokken in meldingen van zelfmoord of poging hiertoe. Omdat er momenteel een nationale actie loopt ter bestrijding van dit fenomeen met slogans als " de trein stopt niet, je leven wel!" achten wij het misschien interessant om even stil te staan bij het cijfermateriaal voor de politiezone AMOW.
Uit onze statistieken van 2008 blijkt dat er 18 mensen gekozen hebben om uit het leven te stappen. 7 ondernamen een poging, doch de hulpdiensten waren er op tijd bij zodanig dat ze niet stierven. Politioneel brengen we een "poging" in de statistiek wanneer we oordelen dat de handeling veel verder gaat als een signaal. Een signaal voor de rechtstreekse betrokken familie of vrienden.
In 2009 scoren we heel wat beter. Slechts 9 zelfmoorden maar het aantal pogingen steeg dan weer tot 12. 2010 komt uit op 13 zelfmoorden en 19 pogingen, bijna hetzelfde cijfer voor 2011; 14 zelfmoorden en 11 pogingen. Dit maakt dat de laatste 4 jaar 52 mensen vrijwillig uit het leven stapten, of meer dan 1 per maand.
De overgrote meerderheid zijn mannen, 41. Wanneer een vrouw naar het ultiem middel grijpt kiest ze in het algemeen voor een minder rudimentair middel. Zo zal een vrouw meer gebruik maken van een overdosis medicijnen, een man opteert eerder naar een directer middel.
Zonder in detail te treden kunnen we stellen dat de oorzaken waarom iemand een eind aan het leven wil stellen, zeer divers zijn. Bij jongeren heeft de zelfmoordgedachten of het zelfmoordgedrag niet louter te maken met een slecht examen of rapport, of een te hoge studiedruk. Het blijkt vooral af te hangen van hoe iemand deze gebeurtenissen of periode ervaart. Sommige mensen zijn kwetsbaarder omdat ze een laag zelfbeeld hebben en perfectionistisch zijn. Anderen hebben een grote faalangst of hebben op hun jonge leeftijd al te veel negatieve levenservaringen gehad. Vandaar dat ook jongeren met prima schoolresultaten maar met bijvoorbeeld veel faalangst, in zo'n periode van stress de pedalen kunnen verliezen. Niet zelden is er sprake van een onderliggende depressie, waardoor er een groter risico is op suïcidaal gedrag.
Er is nooit een eenduidige oorzaak. Als problemen zich opstapelen en beschermende factoren ontbreken, dan zal iemand makkelijker aan zelfdoding beginnen denken. Als iemand steun van vrienden en familie krijgt, en een goed zelfbeeld heeft, dan is het risico kleiner. Vrijwel hetzelfde beeld krijgt als men het gedrag analyseert bij volwassenen.
Dat dit maatschappelijk fenomeen diepe sporen na laat hoeft geen betoog. Voor de nabestaanden zijn er de onbeantwoordde vragen en het verlies van het familielid of de vriend. Voor mensen die in de hulpverlening staan, zoals politie, brandweer, ambulanciers, medici,… is er dikwijls het psychisch trauma dat soms zeer lang kan blijven kleven.
We vinden dat zelfmoordpreventie dan ook de nodige aandacht moet krijgen en bespreekbaar wordt. Daarom verwijzen we naar onderstaande organisaties :
Hulpverleningsdiensten waar men terecht kan:
- De Zelfmoordlijn (02/649 95 55) is de anonieme (gratis) telefonische hulplijn van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding. Personen met suïcidale gedachten, maar ook mensen uit hun omgeving, hulpverleners en nabestaanden kunnen bij de Zelfmoordlijn terecht voor een hulpverlenend gesprek
- De Werkgroep "Verder" behartigt de belangen van nabestaanden na zelfdoding door het coördineren, organiseren en ondersteunen van initiatieven voor nabestaanden van zelfdoding in Vlaanderen. Hun doel is sensibiliseren, de opvang van nabestaanden verbeteren en het thema "rouw na zelfdoding" bespreekbaar maken in onze samenleving.
- Bij de lokale politie- preventiedienst centraal telefoonnummer 02/452.50.05 of op de dienst zelf: 02/ 456.08.81 en je vraagt naar Hoofdinspectuers Luc De Geyndt of Koen Luppens.
Noens Daniel,
commissaris van politie.
Dir. Administratie. -persofficer-