aan en naar de inhoud gaan Diefstal met list is een fenomeen waarbij de verdachte een smoes zal gebruiken om bij slachtoffers in huis binnen te geraken. In 2021 deden liefst 4290 mensen een aangifte van dit specifieke misdrijf, een stijging van ongeveer 5% in vergelijking met 2020. Daarbij richten de daders zich voornamelijk op gepensioneerden en spelen ze handig in op de actualiteit.

Uit een kleine bevraging [1] die ADVP in november 2022 heeft gedaan bij diefstalpreventieadviseurs in heel België blijkt dat daders zich momenteel vaak voordoen als energieleverancier, bank- en telecommedewerker. Daarbij maakt men gebruik van de huidige inflatie en de daarbij horende energiecrisis om bij mensen binnen te komen. Daarnaast blijft men zich vaak voordoen als meteropnemer van water of elektriciteit ook een veelgebruikte strategie.

Ook wordt er daarbij een toenemende overlap vastgesteld tussen online oplichting en diefstal met list. Daarbij zal de dader zich voordoen als bankmedewerker, waarbij men bvb. eerst het slachtoffer zal telefoneren en meedelen dat er een verdachte transactie op diens bankrekening plaatsvind. Vervolgens zal men voorstellen om het slachtoffer thuis te bezoeken en verder te helpen. Dit kan naast een risico op diefstal ook zorgen voor online oplichting. Hiervoor waarschuwde Febelfin enige tijd geleden.

Preventietips

Het belangrijkste advies hierbij is om enkel maar mensen binnen te laten die je kent of waarmee je een afspraak hebt.

• Bankmedewerker aan huis? Jouw bankier zal nooit aan huis komen om je bankkaart of codes op te halen, of om betalingsproblemen op te lossen. Geef dus nooit bankcodes door. Ook niet als je er een afspraak mee hebt.
• Politie aan huis? Een wijkagent dient voor een domiciliecontrole zonder afspraak bij jou in huis te zijn. Let daarbij op het uniform en dienstvoertuig. Indien je hierbij twijfelt aan de echtheid, vraag de naam van de politieagent en neem je contact op met jouw lokale politie.

Bij de minste twijfel, laat je de persoon niet binnen en kan je eventueel vragen om op een later tijdstip terug te komen. In de tussentijd kan je langs de officiële kanalen van de organisatie nagaan of de persoon echt is voor wie die zich uitgeeft. Vertrouw daarbij niet op contactgegevens die door de persoon worden meegedeeld, maar zoek de officiële kanalen via een zoekmachine op het internet. Indien mogelijk, kan u ook telefonisch contact opnemen of langsgaan op het kantoor van de organisatie.

Slachtoffer geworden?

Iedereen kan het slachtoffer worden van een diefstal. Er is geen enkele reden om je hierover te schamen. Doe daarbij de volgende stappen:

• Contacteren politie: Het is belangrijk om zo snel mogelijk een aangifte te doen bij de politie. Je kan hiervoor 112 contacteren of hen op kantoor bezoeken. Enkel op die manier kunnen daders worden opgespoord en vermeden worden dat andere mensen het slachtoffer worden. Raak daarbij niets aan totdat de politie ter plaatse is.

• Overzicht waardevolle voorwerpen: Maak een overzicht van wat er gestolen is. Foto’s, serienummers en andere elementen die als bewijs kunnen dienen zijn zeer waardevol voor het onderzoek. Dit maakt het voor de politie ook eenvoudiger om gevonden voorwerpen terug aan hun rechtmatige eigenaar te kunnen bezorgen.

• Bankkaart blokkeren: Verwittig in geval van diefstal van bankkaarten onmiddellijk de bank en laat deze blokkeren via Card Stop (078 170 170) . Dit belet de daders de buit in de wacht te slepen. Meer info: https://www.cardstop.be/nl/home/ik-wil-blokkeren/Blokkeer-via-uitgever.html

• Contacteren slachtofferhulp: Onbekenden die in jouw huis zijn geweest en in jouw bijzijn voorwerpen hebben gestolen, kan traumatiserend zijn. Aarzel niet om contact op te nemen met de dienst slachtofferhulp van de lokale politie.

[1] De bevraging is door ADVP tussen 8 en 25 november 2022 uitgevoerd bij de Belgische DPA-aanspreekpunten. Daarbij is er max. 1 diefstalpreventieadviseur per lokale overheid die als aanspreekpunt fungeert. In totaal namen aan deze bevraging 70 respondenten deel. Dit onderzoek is verkennend van aard en is louter opgesteld om een indicatie te hebben van de situatie.